Llyfrau
Yn olrhain y gwahanol dyngedau a wynebodd Clwb Golff Caerfyrddin dros ganrif. Ymchwiliodd yr awdur yn fanwl i’r hanes hynod ddiddorol hwn, o bedwar cartref dros dro i’r sefydlogrwydd terfynol yn Rhyd-y-Marchog. Ar ôl brwydro drwy ddau ryfel byd a nifer o argyfyngau ariannol, llwyddodd y clwb yn y pen draw i flodeuo ac i fwynhau llwyddiant ar raddfa eang. Mae’n stori o ymdrech ddynol gan rai cymeriadau lliwgar.
Argraffwyd gan Wasg Gomer 2007.
Pris pob llyfr yw £10 ac maent ar gael gan yr awdur:
Arwyn Thomas, Meysydd, Bronwydd, Carmarthen. SA336JD
arwynmsdd1@btinternet.com 01267 235324
Stori tair atodiad plwyf a ddaeth yn un ardal gymunedol, a phedair ystad dir a leihawyd i un. Wedi’i ddominyddu gan y 4R (Ffordd – Rheilffordd – Afon – Craig), bu ei datblygiad yn bennaf yn nwylo pedair teulu hyd ganol yr ugeinfed ganrif; yna, o’r 1970au ymlaen, daeth twf adeiladu a thair gwaith ei maint.
O grefftau traddodiadol y saer coed, y gof, y toddydd haearn, y llosgydd glo pren, y crydd, y gwneuthurwr clogau, y teiliwr, y nydwraig, y gwehydd, y cwarelwr a’r ffermwr; erbyn y Mileniwm roedd pob un, heblaw am y ffermio, wedi diflannu. Yn eu lle daeth dosbarth o bobl yn bennaf yn cymudo neu wedi ymddeol, ynghyd â rhai cymeriadau amrywiol megis masnachwr hen bethau, hyfforddwr ceffylau rasio, arbenigwr canŵio, peilot awyren a gyrrwr rali.
O gymuned bron yn gwbl uniaith Gymraeg ar ddiwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg, parhaodd diwylliant Cymreig yn gryf am dair chwarter o’r ugeinfed ganrif, cyn colli tir yn y chwarter olaf
Argraffwyd gan Wasg Gomer 2002
Ar gael gan yr awdur
arwynmsdd1@btinternet.com
01267 235324
Pris – £10
Dyma blwyf a ddaeth i amlygrwydd ar wahanol adegau yn ei hanes. I ardal oedd wedi’i gwreiddio’n ddwfn mewn traddodiad cryf Derwyddol, daeth y pum sant i sefydlu’r eglwys Gristnogol gyntaf yn y bumed ganrif; ac enillodd y pyllau sanctaidd enw da fel ‘Lourdes’ lleol oherwydd eu henw am iacháu.
Ar ôl canrifoedd digon ddi-nodedig, daeth yr Anghydffurfwyr, y Bedyddwyr a’r rheilffordd â hwb pellach; a chulminiodd hyn i gyd yn yr Oes Aur yn hanner cyntaf yr ugeinfed ganrif, pan gyrhaeddodd bywyd crefyddol, economaidd, diwylliannol a chymdeithasol ei anterth.
Cynhyrchodd Llanpumsaint fwy na’i chyfran o feibion a merched enwog: dau Aelod Seneddol a aned yn y plwyf, dwy foneddiges o dalentau eithriadol a dau o noddwyr lleol o bwys. Yn ogystal â hyn, roedd llu o gymeriadau gwirioneddol, y mae pob un ohonynt yn haeddu cael eu cofnodi ar gyfer cenedlaethau’r dyfodol.
Argraffwyd gan Wasg Gomer 2004
